Bản đồ rượu vang nước Ý.

Con đường khám phá vê rượu vang Ý như một chuyến phiêu lưu không ngừng nghỉ. Trong quyển Wine Grapes(Những giống nho chiết xuất ra rượu vang) xác định được 377 loại nho độc đáo để sản xuất ra rượu vang tại Ý. Với sự tồn tại của loại vi sinh vật có cấu trúc giống nhau hay những giống nho dự phòng (chúng có gen tương đương với giống nho gốc, chỉ khác về hình thái và sinh lý), thì nhiều người tin rằng con số trong thực tế là nhiều hơn. Kết hợp với điều  408 của hệ thống D.O.P (Denominazioni di Origine Protetta – Nhãn đảm bảo chất lượng cho rượu vang Ý) hoặc hệ thông đánh giá vùng sản xuất rượu vang (DOC và DOCG), thì rượu vang Ý càng mang nhiều phong cách  hơn. Lấy giả thiết mỗi tuần bạn nếm một chai vang Ý mang phong cách khác nhau, thì chắc phải 20 năm sau bạn mới nếm được hết chúng. Wow…

"Lấy giả thiết mỗi tuần bạn nếm một chai vang Ý mang phong cách khác nhau, thì chắc phải 20 năm sau bạn mới nếm được hết chúng."

May mắn thay, Ý chỉ có 20 vùng và mỗi vùng chỉ sản xuất ra một loại vang bản địa của họ, bạn có thể bắt đầu hành trình khám phá từ đây. Dười đây chúng tôi sẽ thể hiện danh sách 20 vùng chính của Ý, vườn nho của mỗi vùng( từ năm 2010) và các giống cây hoặc rượu vang được pha trộn cùng vài ghi chú về mùi vị để mô tả về chúng. Kèm theo nữa là danh sách 51 loại vang và nếu được thử chúng, bạn sẽ hiểu sâu hơn về rượu vang Ý…. Bạn chỉ cần nhớ những lưu ý cần thiết thôi!

Bản đồ khám phá rượu vang Ý:

Map of Italy’s wine regions is available as a 12x16

Vùng đầu tiên chúng ta khám phá là Sicily- có diện tích 257.152 mẩu Anh hoặc 104.068 hecta.

• Nero d’Avola là một dòng vang đỏ rực rỡ mang hương vị trái cây từ mận, nước sốt quả mâm xôi và cam thảo cùng một lượng tannin ổn định sẽ kết thúc với một chút khói và cay. Sẽ làcặp đôi hoàn hảo khi chúng được kết hợp với thịt nướng vị đậm và rau xanh.

• Inzolia, Grillo and Catarratto:ba loại vang nho trắng này cũng thường được tìm thấy tại Marsala, những chúng ngon hơn, đậm hơn, nhiều nho Chardonnay tương tự những chai vang trắng khác. Chúng gợi lên hương vị từ những quả chanh, táo vàng, xoài, rau thơm đặc biệt và một chút hương muối từ gió biển thổi vào.

Tiếp theo chúng ta cùng khám phá vùng Puglia: có diện tích 204.500 mẫu anh hoặc 82.760 hecta 

• Primitivo - một dòng vang đỏ bùng nổ vị ngọt của những quả dâu tây đỏ, mâm xôi đen, mùi da cùng một ít khói. Chúng tương tự với giống nho Zinfandel tại Mỹ và sẽ thật tuyệt khi được dùng chung với món bánh mì nướng BBQ.

• Primitivo - một dòng vang đỏ đậm và đen có nguồn gốc từ Puglia mang hương vị từ những quả mận, thảo dược đặc biệt từ hạnh nhân sấy khô và rau oregano. Một hỗn hợp được tạo ra từ hai loại vang Negroamaro và Malvasia Nera, chúng có một độ cân bằng hoàn hảo từ loại vang mang hương vị phong phú được gọi là Salice Salentino DOC.

Vùng đất thứ ba mà chúng ta sẽ tìm hiểu là Veneto có diện tích là 191.858 mẫu anh hoặc 77.644 hecta.

• Prosecco - một loại rượu sparkling nổi tiếng từ Ý có nguồn gốc từ vùng Veneto quanh vùng Valdobbiadene. Ngoài ra trên nhãn chai còn có các vùng sản xuất phụ khác là Colli Asolani và Valdobbiadene Conegliano hoặc Prosecco Superiore.

• Garganega –  giống nho sản xuất ra dòng vang trắng này được tìm thấy chủ yếu ở Soave và Gambellara(trên nhãn cũng có ghi). Loại vang này không ngọt và trong, chúng được chiết suất từ các thành phần như chanh được bảo quản, dưa lưới,và một chút vị hạnh nhân xanh nhẹ khi kết thúc.

• Corvina - là một trong 3 giống nho pha trộn quan trọng (Corvina, Rondinella, và Molinara) được dùng đế sản xuất ra loại vang Valpolicella và Bardolino. Dòng vang này có vị chua từ quả anh đào đỏ, quế, quả minh quyết và hạt tiêu xanh. Một loại vang ngon thuộc dòng vang này mà bạn nên nếm thử là Valpolicella Superiore Ripasso.

• Merlot – một giống nho được trồng gần như trên khắp nước Ý vá chiếm phần lớn diện tích tại Veneto nơi rượu vang được chiết xuất từ những quả anh đào đỏ theo một phong cách tao nhã. Có một số vùng sử dụng Merlot tại Veneto bao gồm Colli Euganie, Colli Berici, Breganze và Vicenza.

Vùng thứ tư là Toscana hay Tuscany có diện tích là 147.862 mẫu anh tương đương 59.839 hecta: 

• Sangiovese - là một giống nho sản xuất rượu vang đỏ được trồng nhiều nhất tại Tuscany và trên khắp nước Ý, chúng nổi tiếng từ các khu vực Chianti, Montalcino va Montepulciano trong Tuscany. Dòng vang này mang hương vị quả mâm xôi, cà chua nướng và giấm balsamic với một ít đất sét ướt. Có nhiều loại vang  mang giá trị tuyệt vời thuộc dòng vang này mà bạn nên thử là Chianti Superiore, Vino Nobile di Montepulciano và Montecucco.
• Super Tuscan - một vài chai vang dùng tên Tuscany để trang trí cho tên của chúng, một trong số đó là dòng vang đỏ hỗn hợp được chiết suất từ các giống nho như Merlot, Sangiovese, Cabernet Sauvignon và Cabernet Franc, chúng có tên là siêu Tscany (Super Tscany). Dòng vang này mang đậm vị quả anh đào đen, mâm xôi với ca cao và một chút mùi da tinh tế.

Vùng thứ năm là Emilia Romagna có diện tích 134.859 mẫu anh hay 55.796 hecta. 

• Lambrusco - một nhóm các giống nho đã tạo ra một chai sparkling đỏ nhẹ mang hương vị từ những quả dâu tây, việt quất, cây đại hoàng và cây dâm bụt, chúng có tên làLambrusco . Vị ngọt tự nhiên của chúng có sẵn từ giống nho Secco(không ngọt) đến giống nho Dolce (ngọt).

Vùng thứ sáu là Piedmont có diện tích là 137,872 mẫu anh hay 46,317 hecta 

• Barbera - Đây là một dòng vang đỏ hương trái cây. Hương vị chủ yếu của chúng là từ vị chua quả anh đào và cam thảo cùng một ít thảo dược sấy khô tinh tế (như Oregano) khi kết thúc. Dòng vang này chứa ít chất tannin và nhiều axit nguội. Hãy thử 2 loại vang thuộc dòng vang này nhé: Barbara d’Asti và Barbera d’Alba.

• Dolcetto - một dòng vang trái cây đỏ có nồng độ axit thấp và mang hương vị của mận, quả mâm xôi lai, hoa tím và thường có mocha. Dòng vang này thường đậm, vị tannin giòn. Hãy thử tìm loại vang Dolcetto d’Alba và Dolcetto di Dogliani Superiore.

• Moscato d’Asti - một loại vang sparkling ngọt dịu được pha trộn với mùi hương từ cam quýt, cây kim ngân hoa, hoa cam và quả lê.

• Nebbiolo – một dòng vang đỏ được chiết xuất từ giống nho Barolo được trồng tại vùng, những chai vang thuộc dòng vang này cũng mang tên địa phương theo từng khu vực khác nhau ((Langhe Nebbiolo, Barbaresco, Gattinara, Roero,vv). Chúng mang hương vị cùa anh đào đỏ và dâu tây với một lớp tannin đậm bao quanh.

• Cortese - một dòng vang trắng trong, ít ngọt nổi tiếng nhất vùng với cái tên Gavi. Dòng vang này chứa khoáng chất than chì, kết hợp với hương vị từ thảo dược, cam quýt, một cơ thể nhớt và thường có vị vỏ bưởi khi kết thúc.

Vùng thứ bảy là Abruzzo có diện tích là 79.539 mẫu anh hay 32.189 hecta 

• Montepulciano – đây là một dòng vang đỏ - chúng takhông nên nhầm lẫn chúng với hai loại vang Vino Nobile di Montepulciano và Sangiovese có nguồn gốc từ Tuscany. Montepulciano cũng là tên một loại nho sản xuất rượu, chúng sản xuất ra một dòng vang đỏ trung tính mang hương vị mận, mâm xôi lai và cà phê cùng một chút thảo dược và tiêu đen xay. Hai loại vang đáng được chú ý là  Montepulciano d’Abruzzo và Rosso Conero (có nguồn gốc từ Marche).

• Trebbiano – chúng là một trong những giống nho trắng được trồng nhiều tại Ý nhưng ít được nói đến, giống nho này sản xuất ra những dòng vang trắng từ trung tính đến đậm đà mang hương vị cam quýt, táo và trái cây miền nhiệt đới gần giống với phong cách của Chardonnay.

Vùng thứ tám là Campania có diện tích 57.290 mẫu anh hay 23.185 hecta.

• Aglianico - một dòng vang đỏ đậm sẽ ngon hơn khi kết hợp với tiêu trắng và món thịt xông khói nướng làm dậy lên vị quả anh đào đen và vị cay từ mận. Aglianico có nồng độ tannin và axit cao giúp chúng cải thiện sự lão hóa sau một thập kỷ. Hãy tìm kiếm  loại vang này từ Campania: Aglianico del Taburno.

• Falanghina - một dòng vang trắng đậm đà mang hương vị đào, chanh và quả lê cùng với mật ong và hương thơm ngọt ngào từ hoa.

Vùng thứ chín là Lombardy có diện tích 57.052 mẫu anh hay 23.089 hecta.

• Bonarda - khác với giống nho Bonarda từ Argentina ( chúng rất khó hiểu), giống nho này thường dùng để tạo ra những dòng rượu sparkling nhẹ nhàng với hương vị nước ép từ những quả mọng đen và sự hỗ trợ tinh tế từ hạt tiêu xanh và đen. Khu vực nổi tiếng nhất với phong cách này mang nhãn dán Oltrepò Pavese Bonarda.

• Pinot Nero - thuộc giống nho Burgundy cổ điển- mang phong cách vang Pinot Noir phát triển khắp Oltrepò Pavese. Giống nho này chiết suất ra những chai vang đỏ, rosé và sparkling ( theo phương pháp blanc de noirs – bạn có thể hiểu đơn giản là rượu vang trắng được làm từ giống nho đỏ).

• Grasevina - một dòng vang trắng không ngọt nhẹ mang hương vị táo, cam quýt và một chút hương vị miền nhiệt đới từ khớm và xoài.

Vùng thứ mười là Friuli-Venezia Giulia có diện tích từ 47.566 mẫu anh hay 19.250 hecta  

• Pinot Grigio – một giống nho ngon nhất tại Ý được trồng nhiều nhất tại hai vùngFriuli-Venezia Giulia. Dòng rượu vang được chiết xuất từ chúng không ngọt, trong và chứa khoáng chất cùng một chút tinh tế từ đào trắng, chanh tây, và vị mặn phù hợp.

• Merlot - một dòng vang đỏ mang phong cách tầm thường với hương vị da, đinh hương cùng nước ép quả anh đào.

• Sauvignon – một dòng vang trắng thường được pha trộn bởi giống nho Sauvignon Blanc và Sauvignonasse mang đậm hương vị trái cây xanh từ quả lý chua long, chanh tây, dưa lưới, cây chi sả, mầm đậu.

• Refosco - một dòng vang đỏ chua cay với những điểm đáng chú ý từ vị chua những quả anh đào,mâm xôi đen được bao phủ bởi lớp tannin nhẹ.

Vùng thứ 11 là Sardinia có diện tích 45.627 mẫu anh và 18.465 hecta 

• Cannonau – có nguồn gố từtại Sardinia, chúng mang hương thơm đặc trưng của da và dâu tây cũng như mang một phong cách đậm hương vị nước ép cùng lượng tannin trung tính.

• Vermentino - một dòng vang trắng trung tính, ít ngọt mang hương vị từ bưởi, chanh tây, xoài, táo và hương thơm giống hoa thủy tiên. Một vài loại vang thuộc dòng vang này là Vermentino di Sardegna và Vermentino di Gallura.

• Carignano - một dòng vang đỏ bùng nổ với hương vị từ những quả nho đỏ, giấm balsamic và mùi da cùng một chút vị tannin mịn, nhẹ khi kết thúc. Và loại vang thuộc dòng vang này là:Carignano del Sulcis

Vùng thứ 12 là Marche có diện tích 41.377 mẫu anh hay 16.475 hecta

• Sangiovese - dòng vang  đỏ Sangiovese này thường mang hương vị từ những quả mận chín, và nho, kết thúc bằng vị tannin đậm và thảo dược phơi khô. Hãy tìm chai vang có tên Colli Pesaresi Sangiovese.

• Montepulciano - dòng vang đỏ này mang hương vị khói thuốc, mocha và những quả nho rừng đã tạo ra một kết thúc với vị tannin hài hòa, lan tỏa trong vòm miệng. Hãy tìm chai vang Rosso Conero..

• Verdicchio - một dòng vang trắng trong và ít ngọt mang hương vị vỏ quả lê, chanh bảo quản được hỗ trợ bởi một lớp dầu nhẹ trong vòm miệng. Dòng vang ngon này nên được kết hợp với món cá. Hãy tìm chai vang Verdicchio dei Castelli di Jesi.

Vùng thứ 13 là Lazio có diện tích 40.527 mẫu anh hay 16.041 hecta

• Frascati – một dòng vang trắng được chiết suất từ hỗn hợp các giống nho trắng bao chủ yếu là Malvasia và Trebbiano, nhưng đôi khi là Chardonnay và những giống nho khác, Dòng vang này khá nhẹ mang hương vị chanh và một vài điểm chú ý như đá ( do đất núi lửa của vùng tạo thành.)

  Merlot and Sangiovese - dòng vang đỏ pha trộn này chủ yếu từ giống nho Merlot và/hay Sangioves mang hương vị quả mâm xôi đen, sô cô la, bạc hà, hương vị tương tự như thuốc là. Chúng thật chất là một Super Lazio ( siêu Lazio).

  Cesanese - một dòng vang đỏ đậm cổ điển sẽ tuyệt ngon khi được dùng chung với món thịt nướng muối làm dậy lên hương vị cùa những quả nho rừng..

Vùng thứ 14 là Trentino-Alto Adige có diện tích 38.691 mẫu anh hay 15.658 hecta.

• Trento - được chiết suất từ giống nho Chardonnay, Trento là một dòng sparkling được sản xuất theo phong cách blanc de blancs (phương pháp này chủ yếu sản xuất champagne từ giống nho Chardonnay). Dòng vang này có mùi thơm từ những quả táo vàng, vỏ chanh , sáp ong và một lớp bọ kem tinh tế.

  Pinot Grigio - Trentino-Alto Adige là một trong hai khu vực hàng đầu về giống nho Pinot Grigio tại Ý. Hãy tìm những chai vang được sản xuất từ giống Pinot Grigio có nhãn Alto Adige hoặc Trentino.

  Teroldego - một dòng vang đỏ đậm mang hương vị từ những quả việt quất, cây hồi, vỏ cam và khói xì gà.

  Lagrein - một dòng vang đỏ cổ đển, tầm thường mang hương vị từ những quả anh đào đen và mận đóng gói cùng hương cà phê, than chì và một lượng bột tannin ổn định.

  Schiava/Vernatsch - một dòng vang đỏ nhẹ,ít ngọt, đậm hương vị trái cây mang một mùi hương ngọt từ quả anh đào, dâu, hoa viot và đôi khi mang chút hương vị kẹo.

Vùng thứ 15 là Umbria có diện tích 30.865 mẫu anh hay 12.491 hecta

• Sangiovese - một dòng vang đỏ đậm mang phong cách Sangiovese với hương vị từ những quả mâm xôi, mận và thuốc được hỗ trợ bởi tính axit phong phú và độ tannin ổn định, tlan rộng trong vòm miêng. Một ví dụ tuyệt vời là hãy thử chai Montefalco Rosso và Torgiano.

  Grechetto - một dòng vang trắng trong, ít ngọt mang hương vị từ dưa hấu và quả khế dễn đến kết thúc đầy khoáng chất. Đáng chú ý nhất là bạn sẽ tìm thấy các loại vang có nguồn gốc từ Orvietto bao gồm cả sự pha trộn giữa giống nho Grechetto với những giống nho khác cũng như những nhãn rượu Grechetto từ  vùng Umbria và các tiểu khu của nó.

  Sagrantino - dòng vang đỏ này được cho là có lượng tannin cao nhất thế giới. Nó tràn ngập những quả mận tươi, mâm xôi, anh đào đen và tinh chất tím, ngải đắng và cam bergamot. Chất tannin được tạo ra từ hương vị xanh trong vòm miệng của bạn.

Vùng thứ 16 Calabria có diện tích 24.179 mẫu anh hay 9.785 hecta 

• Gaglioppo - dòng vang đỏ này mang hương vị từ vị cay từ cây bách hương, mùi bụi sa, một chút hương thảo mộc kết hợp với quả anh đào và cây nham lê phơi khô.

Vùng thứ 17- Molise có diện tích 17.736 mẫu anh hay 5.154 hecta 

• Montepulciano - một dòng vang đỏ đậm, ít ngọt, không quá nhiều tannin mang hương vị ngọt từ những quả nho rừng đỏ, mận khô,khói và bột cacao. Trong dòng vang Montepulciano del Molise có một loại vang khá đặc biệt mang tên Riserva, chúng có thời gian lão hóa lâu và mang một giá trị phi thường. Ngoài ra còn có vang Biferno Rosso, chúng là sự pha trộn giữa Montepulciano và Aglianico.

• Tintilia Del Molise - một dòng vang đỏ đậm rất hiếm mang mùi hương từ quả mâm xôi đen, mận đen, hoa violet và bột cacao. Chúng có một lượng tannin đậm và được cho là có khả năng lão hóa trong thời gian dài.

Vùng thứ 18 – Basilicata có diện tích 12.016 mẫu anh hay 4.863 hecta. 

• Aglianico - một dòng vang đỏ đậm sẽ là một sự kết hợp tinh tế với món thịt xông khói kèm tiêu trắng làm dậy lên hương vị từ những quả anh đào đen và vị cay từ nho. Aglianico mang một lượng tannin và axit cao giúp cải thiện sự lão hóa của chúng trong hàng thập kỷ. Nếu đến Basilicata bạn nên tìm loại vang mang tên Aglianico del Vulture.

Vùng thừ 19 – Liguria có diện tích 3800 mẫu anh hay 1.538 hecta 

• Vermentino – dòng vang trắng này ở một vài vùng khác chúng được gọi là Pigato, hợp chất vi sinh học độc đáo của dòng vang Vermentino có xu hướng thơm nhiều hơn cùng cấu trúc sáp phong phú. Dòng vang này mang mùi hương từ thào dược xanh thơm, cam quýt tươi và cay. Một trong những điểm khác biệt của dòng vang trắng thuộc Liguria này là sự pha trộn chủ yếu từ Vermentino, Albarola và Bosco được gọi là Cinque Terre có nguồn gốc từ vùng La Spezia.

Vùng cuối cung - Val d’Aosta có diện tích 1.144 mẫu anh hay 463 hecta

• Petit Rouge - một dòng vang đỏ nhẹ mang mùi hương từ nam việt quất, những quả huckleberry rừng, hoa hồng, thì là và lá ướt. Những chai vang đạt chuẩn DOC như Enfer d’Arvier, Torrette, và Chambave là những loại vang pha trộn, trong đó tỷ lệ của dòng rượu Petit Rouge chiếm phần lớn trong sự pha trộn đó.

• Petite Arvine - một dòng vang trắng nhẹ nổi tiếng tại Thụy Sỹ(đặc biệt là vùng Valais) cũng như thung lũng Aosta. Dòng vang này mang hương vị từ bưởi và dưa lưới với nồng độ axit cao cùng một chút hơi muối.

Nguồn: winefolly.com